- КЪАРМÆГОН
- Нæртон зæронд ус. Иуахæмы Уырызмæг уыдис балцы. Уыцы рæстæджы-иу Æртæ Нарты фæсивæд æрæмбырд сты Нарты Ныхасы æмæ-иу сæхимидæг тæрхон кæнын райдыдтой, хуыздæр сæ чи у, ууыл. Фæлæ нæ фидыдтой: æппын чи ницæмæн бæззыдис, уый дæр-иу загъта: «Æз уæ хуыздæр дæн!»Куы нæ æмæ куы нæ фидыдтой, уæд сын Сатана загъта: «Уæртæ Къармæгонмæ бацæут, зæронд ус у, æмæ йæ бафæрсут: уый уын раиртасдзæн уæ хуыздæры æмæ уæ фыддæры».Къармæгон сын сæ ахаст æмбæрста æмæ сын дзуапп нæ лæвæрдта. Фæлæ дзы уыдон тыхæй дæр дзуапп агуырдтой. Куы нæ уал æмæ йæ куы нæ уал уагътой, уæд сын загъта: «Лæг хуыздæр — Уырызмæг, ус хуыздæр — Сатана».Зæронд усы сæ быны ракодтой Нарты хъалтæ — æххæсгæ йæм чи кодта, уыдон æй нæмгæ кодтой, чи йæм не 'ххæсти, уыдон та зæхх надтой, афтæмæй йæ ныцъцъæл, ныммур кодтой.Фæлæ та Уырызмæг æмæ Сатана Нартæн се 'ппæты хуыздæртæ кæй сты, уый хъуыддагæй куы равдыстой (кæс кадæг «Уырызмæг æмæ Сохъыр Уæйыг»), уæд та Нарты хъалтæн Къармæгон дæр сæ ныхас зæгъы: «Гъе ныр уын нæ загътон, уæ хуыздæр Уырызмæг у, зæгъгæ!»Басастысты Нарты хъал фæсивæд Къармæгоны ныхасыл – Уырызмæг æцæг сæ хуыздæр кæй у, ууыл.
Словарь по этнографии и мифологии осетин. 2014.
